Zainteresowanie trójglicerydami o średniej długości łańcucha (MCT) gwałtownie wzrosło w ciągu ostatnich kilku lat. Wynika to częściowo z szeroko nagłośnionych zalet oleju kokosowego, który jest ich najbardziej znanym i bogatym źródłem. Wielu zwolenników chwali się, że MCT i olej kokosowy może pomóc w utracie wagi. Ponadto olej MCT stał się popularnym suplementem wśród sportowców i kulturystów. Sprawdźmy więc jakie właściwości ma olej MCT.
Trójglicerydy średniołańcuchowe (MCT) to tłuszcze znajdujące się w żywności, takiej jak olej kokosowy. Są metabolizowane inaczej niż długołańcuchowe triglicerydy (LCT) znajdujące się w większości innych produktów spożywczych. Olej MCT to suplement, który zawiera dużo tych tłuszczów i wielu dietetyków twierdzi, że ma wiele korzyści zdrowotnych.
Trigliceryd to po prostu techniczne określenie tłuszczu. Trójglicerydy mają dwa główne cele. Są spalane jako energia lub magazynowane jako tkanka tłuszczowa. Nazwa triglicerydów pochodzi od ich budowy chemicznej, a konkretnie od długości ich łańcuchów kwasów tłuszczowych. Wszystkie trójglicerydy składają się z cząsteczki glicerolu i trzech kwasów tłuszczowych. Większość tłuszczu w diecie składa się z długołańcuchowych kwasów tłuszczowych, które zawierają od 13 do 21 atomów węgla. Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe mają mniej niż 6 atomów węgla. Natomiast średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe w MCT mają 6-12 atomów węgla.
Oto główne średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe:
Niektórzy eksperci twierdzą, że C6, C8 i C10, które są określane jako „kwasy tłuszczowe kapra”, lepiej odzwierciedlają definicję MCT niż C12 (kwas laurynowy). Biorąc pod uwagę krótszą długość łańcucha MCT, są one szybko rozkładane i wchłaniane do organizmu. W przeciwieństwie do długołańcuchowych kwasów tłuszczowych, MCT trafiają bezpośrednio do wątroby, gdzie mogą być wykorzystane jako natychmiastowe źródło energii lub zamienione w ketony. Ketony to substancje powstające, gdy wątroba rozkłada duże ilości tłuszczu. W przeciwieństwie do zwykłych kwasów tłuszczowych, ketony mogą przenikać z krwi do mózgu. Zapewnia to alternatywne źródło energii dla mózgu, który zwykle wykorzystuje glukozę jako paliwo. Uwaga: Ketony powstają tylko wtedy, gdy organizm ma niedobór węglowodanów, na przykład, jeśli jesteś na diecie ketonowej. Mózg zawsze woli używać glukozy jako paliwa zamiast ketonów.
Ponieważ MCT jest trawiony szybciej niż LCT, najpierw jest używany jako energia. Ale pamiętajmy - jeśli występuje nadmiar MCT, one również będą ostatecznie przechowywane jako tłuszcz. Olej kokosowy zawiera wszystkie cztery rodzaje MCT oraz niewielką ilość LCT. Jednak MCT pozyskiwane z oleju kokosowego zawierają większe ilości kwasu laurynowego (C12) i mniejsze ilości kwasów tłuszczowych (C6, C8 i C10). W rzeczywistości olej kokosowy zawiera około 42% kwasu laurynowego, co czyni go jednym z najlepszych naturalnych źródeł tego kwasu tłuszczowego. W porównaniu z olejem kokosowym, nabiał ma zwykle wyższy udział kwasów tłuszczowych capra i niższy udział kwasu laurynowego.
Olej MCT jest silnie skoncentrowanym źródłem trójglicerydów o średniej długości łańcucha. Jest wytwarzany przez człowieka w procesie zwanym frakcjonowaniem. Obejmuje to ekstrakcję i izolację MCT z oleju kokosowego lub z ziaren palmowych. Oleje MCT zazwyczaj zawierają 100% kwas kaprylowy (C8), 100% kwas kaprynowy (C10) lub ich kombinację. Kwas kapronowy (C6) zwykle nie jest dodawany ze względu na jego nieprzyjemny smak i zapach. Tymczasem kwasu laurynowego (C12) często brakuje lub jest on obecny tylko w niewielkich ilościach. Biorąc pod uwagę, że kwas laurynowy jest głównym składnikiem oleju kokosowego, należy uważać na producentów, którzy sprzedają oleje MCT jako „płynny olej kokosowy”, co jest mylące. Wiele osób zastanawia się, czy kwas laurynowy obniża lub poprawia jakość olejów MCT. Wielu zwolenników reklamuje olej MCT jako lepszy niż olej kokosowy, ponieważ uważa się, że kwas kaprylowy (C8) i kwas kaprynowy (C10) są szybciej wchłaniane i przetwarzane na energię w porównaniu z kwasem laurynowym (C12).
Ponieważ kalorie zawarte w MCT są wydajniej przekształcane w energię i zużywane przez organizm, jest mniej prawdopodobne, że będą przechowywane w postaci tłuszczu. To powiedziawszy, potrzebne są dalsze badania, aby określić ich zdolność do wspomagania utraty wagi. Chociaż badania przyniosły mieszane wyniki, istnieje kilka konkretnych sposobów w jakie MCT mogą pomóc w redukcji wagi, w tym:
