Typy odżywek białkowych

WPC WPI WPH - Z czym to się je?

WPC, WPI, WPH czyli koncentrat, izolat oraz hydrolizat białka. Stanowią one bazę do produkcji suplementów dla sportowców. Zazwyczaj są to białka powstałe z serwatki mleka i póki co, na nich się skupimy. Jakie znaczące różnice istnieją między WPC, WPI, WPH? Który rodzaj suplementu białkowego jest dobry właśnie dla Ciebie? Zaczniemy od tego, jak powstają poszczególne odżywki białkowe.

WPC – Koncentrat Białka Serwatki

Serwatka to produkt uboczny powstały przy produkcji sera z mleka krowiego. Początkowo serwatka była uważana za niepotrzebną i bezwartościową dla organizmu człowieka. Z czasem okazało się jednak, że to doskonałe źródło łatwo przyswajalnego białka. W oparciu o nowoczesne procesy produkcji (ultrafiltracja), serwatkę oczyszczono. Następnie powstały produkt osuszono i sprowadzono do postaci proszku. Koncentrat białka serwatki (WPC) jest najmniej przetworzoną formą odżywki białkowej. Zawiera on ok. 65-80% białka oraz resztki w postaci węglowodanów, tłuszczu i wody, jak również konserwantów i ulepszaczy smaku. Czysty koncentrat to baza do tworzenia izolatu (WPI) oraz hydrolizatu (WPH) białka.

WPI – Izolat Białka Serwatki

Izolat białka (WPI) powstaje poprzez mikrofiltrację zachodzącą w niskiej temperaturze. Wszystko po to, by produkt nie uległ denaturacji bioaktywnych komponentów. Izolat białka zostaje jeszcze bardziej oczyszczony, dzięki czemu otrzymujemy większy stosunek białka do reszty składników – aż 85-90%. Tutaj warto wspomnieć, że proszek (WPI) zostaje w znacznym stopniu oczyszczony z laktozy, dzięki czemu może być stosowany przez osoby, które mają nietolerancję na ten składnik. Izolat charakteryzuje się również bogatym profilem aminokwasów egzogennych. Ma to znaczenie podczas regeneracji potreningowej. Izolat białka charakteryzuje się doskonałą wchłanialnością. Jest także lekkostrawny – wykazuje krótki czas trawienia. To z kolei zapewnia szybki wyrzut aminokwasów wprost do krwiobiegu. Tak naprawdę izolat zaczyna bardziej przypominać hydrolizat, niż koncentrat, z którego w końcu powstał.

WPH – Hydrolizat Białka Serwatki

Hydrolizat białka serwatki (WPH) otrzymywany jest z >izolatu lub koncentratu w wyniku procesu zwanego hydrolizą. Hydrolizat charakteryzuje się krótkimi łańcuchami peptydowymi, dzięki czemu szybciej się wchłania. Jak do tego dochodzi? Hydrolizat białka WPH po filtracji i dokładnym oczyszczeniu, zostaje dodatkowo poddany aktywności enzymów trawiennych pochodzenia zwierzęcego i roślinnego. W wyniku ich działania, łańcuchy peptydowe zostają jeszcze bardziej rozbite. Dzięki uzyskaniu idealnej kinetyki wchłaniania, białko WPH przyswaja się najszybciej i dostarcza organizmowi największej ilości czystego białka. Tutaj należy jednak dodać, że tego typu suplement zazwyczaj smakuje gorzej, niż jego poprzednicy WPC i WPI. Dodatkowo jest znacznie droższy, niż np. popularny koncentrat.

	WPC	WPI	WPH
STRAWIALNOŚĆ	2-4 h	0,5-1 h	0,2-0,5 h
BIAŁKA (%)	65-80%	85-90%	90-100%
CENA	Niska	Średnia	Wysoka
UWAGI	Zawiera laktozę	Bez laktozy	Gorsza rozpuszczalność i smak

Czy odżywki wielofrakcyjne są dobre?

Na pytanie, czy odżywki wielofrakcyjne są dobre, nie można udzielić jednej odpowiedzi. Z pewnością ich obecność na rynku suplementów dla sportowców nie jest przypadkowa. W oparciu o analizy działania poszczególnych rodzajów białek, stwierdzono, że dobrze będzie je ze sobą połączyć. Różne czasy trawienia i przyswajania składników z WPC,WPI oraz WPH, daje większe prawdopodobieństwo odżywienia mięśni przez osoby, które nie mają czasu lub chęci analizować, kiedy co spożywają.

Nie jest tajemnicą, że każdy rodzaj białka należy stosować po treningu, ponieważ użyte przed aktywnością fizyczną, może zalegać w żołądku. Nie każdy jednak ma możliwość trenować regularnie i spożywać odżywki o tych samych porach. Przez to znacznie trudniej osiągnąć oczekiwane efekty. Dodatkowo, nie każdemu odpowiada kompletne oczyszczenie z laktozy, jakie charakteryzuje izolat i hydrolizat białka. Przykładowo, osoby, które dochodzą do zdrowia po chorobie, w wyniku której utraciły spory procent masy mięśniowej, powinny suplementować białko i żelazo. To koncentrat posiada laktoferynę, która pomaga w przyswajaniu żelaza. Z kolei izolat, czy hydrolizat szybko i skutecznie dostarcza budulca bezpośrednio do potrzebujących go mięśni.

Odżywki wielofrakcyjne charakteryzuje różny czas wchłaniania, zróżnicowane frakcje peptydów oraz uniwersalność pod kątem pór ich przyjmowania. Należy jednak pamiętać, że osoby z nietolerancją laktozy powinny unikać zarówno czystego koncentratu, jak i miksów białek, które go zawierają. Tutaj można pokusić się np. o zestawienie izolatu z hydrolizatem białka.

Czym się kierować przy wyborze odżywki białkowej?

Przy wyborze odżywki białkowej należy się kierować różnymi kryteriami. Przede wszystkim trzeba wziąć pod uwagę zdrowie swojego organizmu. Jeśli wiesz, że nie tolerujesz laktozy, zainteresuj się izolatem lub hydrolizatem białka serwatki. Dodatkowo możesz sięgnąć po białko wołowe, jajeczne, sojowe, konopne czy inne, które nie zawiera mlecznego cukru.

Kolejną kwestią przy wyborze białka, jest ustalenie Twoich priorytetów treningowych, sposobu odżywiania oraz… zawartości portfela. Prawda jest taka, że dla większości zdrowych osób, koncentrat białka zdecydowanie wystarczy. Nie jest prawdą, że izolat jest zawsze lepszy od koncentratu. Każdy z tych produktów posiada swoje zalety i wady a także powstał na rynku w odpowiedzi na różne oczekiwania konsumentów.

Dla przykładu, gdy do gry wkraczają kwestie ideologiczne, jak brak spożywania produktów zwierzęcych (wegetarianizm) i odzwierzęcych (weganizm), koncentrat białka serwatki, czy białko wołowe nie są właściwe. Wówczas osoba, która pragnie osiągnąć odpowiednie wyniki siłowe, musi poszukiwać odpowiedniego dla siebie źródła białka (np. konopne, sojowe, ryżowe). Jeśli jednak nie masz problemu ze spożywaniem laktozy i nie stać Cię na zakup izolatu, czy hydrolizatu, koncentrat w zupełności Ci wystarczy. W oparciu o rozsądną dietę i regularne ćwiczenia, jesteś w stanie wiele osiągnąć bez wyrzucania nadmiaru pieniędzy.

Czym jest wskaźnik BV?

Wielu producentów odżywek białkowych, chwali się wysokim wskaźnikiem BV, jednak niektórzy sportowcy dalej nie wiedzą, jakie korzyści otrzymują z tego tytułu. Wskaźnik wartości biologicznej, BV (ang. biological value) to ilość protein, które mogą być przyswojone przez organizm w określonym czasie. Współczynnik BV dokładnie dotyczy tego, ile białka organizm potrzebuje, by zrównoważyć bilans azotowy.

Zdrowy ludzki organizm, syntetyzuje taką ilość nowych białek, jaka została wcześniej zużyta. Z kolei bilans azotowy dotyczy głównie sportowców, którzy pragną zwiększać masę swoich mięśni. Otóż bilans azotowy musi być utrzymany na odpowiednim poziomie, by dochodziło do procesu anabolizmu mięśni. Im większy współczynnik BV, tym większa szansa na szybkie zrównoważenie bilansu azotowego = przyrostu masy mięśniowej.

Przykład - wskaźnik BV dla produktów:

Koncentrat białka serwatki (WPC) - BV = 104

Albumina jaja kurzego - BV = 100

Izolat białek soi (SPI) BV = 75

Reasumując, na rynku znajduje się wiele różnego typu odżywek białkowych. Ich zróżnicowanie jest uzasadnione na kilka sposobów. Nie można nazwać jednego białka lepszym od drugiego, natomiast można uznać go za bardziej odpowiednie dla sportowca o określonych potrzebach. W zależności od Twojego stylu życia, celów treningowych i możliwości finansowych, znajdziesz dla siebie inny, właściwy produkt.

Jesteś ciekaw większej ilości szczegółów, dotyczących odżywek białkowych? Zajrzyj do naszego Rankingu Białek!