Johimbina
Od jakiegoś czasu Johimbina lub dokładniej, jej aktywne składniki była przedmiotem kilku gorących debat wśród miłośników fitness i znawców branży. Choć pierwotnie rozważano upadek popularności tego suplementu, ponieważ nie zwiększa poziomu testosteronu, jak najpierw podejrzewano, ale pojawiły się inne ciekawe zastosowania. Pojawiły się opinie, szczególnie wśród producentów suplementów, że Johimbina może pomóc w utracie "upartego tłuszczu". Czyli chodzi o obszary, które po prostu nie będą widocznie się poprawiać, bez względu na to jak bardzo przykładamy się do diety i ćwiczeń fizycznych. Zazwyczaj te obszary znajdują się na brzuchach mężczyzn i na pośladkach oraz udach u kobiet.
O czym właściwie mówimy? Johimbina jest małym wiecznie zielonym drzewkiem pochodzącym z Afryki, a naukowa nazwa to Johimba lekarska Pausinystalia johimbe. Chemicznie, kora z Johimby zawiera substancję o nazwie johimbina, plus dodatkowe, podobne związki, znane jako tzw. indolowe alkaloidy. Pamiętać należy, że syntetyczna johimbina jest pozbawiona tych dodatków, więc będzie też inaczej zachowywała się w organizmie.
Medycznie, johimbina jest presynaptycznym alfa-2-adrenergiczny środkiem blokującym, określanym również jako: alfa-2-adrenergiczny antagonista. Działanie takie zwiększa aktywność współczulnego układu nerwowego, jak również może spowodować zwiększenie ilości wydzielanej adrenaliny (również jako adrenaliny i noradrenaliny) w strumieniu krwi. Współczulny układ nerwowy jest zaangażowany w kontrolowanie reakcji organizmu na stres, a także wyzwala reakcję walki lub ucieczki. Główny wpływ adrenaliny i noradrenaliny na organizm obejmują zwiększenie ciśnienia krwi i tętna. Paradoksalnie, w niskich dawkach johimbina może pomóc w utrzymaniu zdrowego ciśnienie krwi w normalnym zakresie. Dzieje się tak, bo powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych, a tym samym zmniejszenie oporu naczyniowego. Ta stymulacja centralnego układu nerwowego powoduje niepokój u niektórych osób, co może być postrzegane jako niemiły efekt uboczny.
Johimbina i libido
Ponieważ Johimbina rozszerza naczynia krwionośne, zwiększając dopływ krwi, przypuszczano że dzięki temu może lepiej pobudzać funkcję seksualne. W 1960 roku, przeprowadzono badanie nad zwiększeniem potencji z zastosowaniem kombinacji specyfików o nazwie Nux Vomica, który zawierał johimbinę i metylu testosteronu. Nux Vomica okazał się skuteczne po 2 do 3 tygodniach stosowania, w większości przypadków. Czasem pojawiały się różne efekty uboczne. Należy jednak pamiętać, że nie ma jednoznacznych badań z wykorzystaniem naturalnej, botanicznej Yohimbe, które zostałyby opublikowane i które wykazują takie same efekty. Naukowcy E. Ernst i M.H .Pittler przeprowadzili kilka badań dotyczących wykorzystania johimbiny jako suplementu na zaburzenia libido uzyskując słabsze skutki niż sądzono. Poważne działania niepożądane obserwowane w tych badaniach były rzadkie i odwracalne. Działania niepożądane zgłaszane przy johimbinie to: nerwowość, drażliwość, bezsenność, bóle głowy, zaczerwienienie skóry, brak apetytu, nudności, skurcze żołądka, biegunkę, wymioty i niepokój. Dlatego podczas stosowania wyrobów zawierających johimbinę, zawsze należy skonsultować się z lekarzem. Nie stosować podczas przyjmowania jakichkolwiek leków oraz gdy istnieją inne problemy zdrowotne, takie jak:
- dusznica bolesna,
- depresja,
- inne choroby psychiatryczne,
- choroby serca,
- nadciśnienie tętnicze,
- choroby nerek lub wątroby.
Nie należy przekraczać zalecanej dawki dla johimbiny, a przedawkowanie może w skrajnych przypadkach doprowadzić do śmierci. Generalnie johimbina nie jest zalecany do stosowania przez kobiety dla zwiększenia libido, a na pewno nie może być stosowany w okresie ciąży. Uwaga: grupa badaczy przeprowadził badanie z zastosowaniem johimbiny u kobiet ze spadkiem libido i zaobserwowano, że suplementacja nie było skuteczna.
Redukcja wagi, a Johimbina
Skoro już wiemy że samo zastosowanie johimbiny w zaburzeniach libido jest przeciętne, to jakie inne zastosowanie mamy? Zastosowanie johimbina do utraty wagi jest widoczne, ale wiele osób boi się tego ze względu na potencjalne skutki uboczne. Tutaj mamy większą ilość badań do wyboru. Receptory alfa-2 są powszechnie rozmieszczone w miejscach ciała, które mają tendencję do gromadzenia tłuszczu, czyli: brzuch, piersi, pośladki i uda. Przy wystawieniu tych receptorów na krążące we krwi katecholaminy, takie jak noradrenalina i adrenalina, rozpoczyna się stymulacja lipolizy i uwalnianie tłuszczu zapasowego do krwi. Ogólnie rzecz biorąc, epinefryny, norepinefryny, glukagon, hormon adrenokortykotropowy (ACTH), hormon wzrostu stymulują uwalniania kwasów tłuszczowych z tkanki tłuszczowej do strumienia krwi. W krwioobiegu kwasy tłuszczowe są zwykle szybko utleniane, jeśli stężenie kwasów tłuszczowych we krwi nie jest podniesione np. po posiłku.
Jaki więc wniosek? Johimbina i naturalna i syntetyczna najlepiej zadziała na czczo lub ewentualnie po posiłku białkowym. Węglowodany lub tłuszcze w posiłku porannym, do lub przed johimbiną, zniweczą jej działanie. Dr Galitzky i współpracownicy zaobserwowali że podczas 14- dniowego badania z użyciem johimbiny, wystąpił efektywny spadek ilości lipidów w tkance tłuszczowej i efektywne spalanie nadmiaru kalorii. Natomiast dr Waluga i współpracownicy zbadali, co daje połączenie działania johimbiny i kofeiny na czynność układu krążenia i na tempo utraty masy ciała. Aby to zrobić, podzielił dwadzieścia siedem zdrowych kobiet, na trzy grupy. Pierwsza grupa otrzymywała jedynie bardzo niskokaloryczną dietę (400 kalorii dziennie niż wcześniej) oraz placebo. Druga grupa otrzymała tę samą dietę i suplement z kofeiną. Trzecia grupa otrzymała tę samą dietę i mieszankę takiej samej ilości kofeiny jak grupa druga oraz dodatkowo johimbiny. Leczenie trwało 10 dni. Pod koniec badania badacze zaobserwowali znaczne zmniejszenie masy ciała we wszystkich grupach, bez różnicy statystycznej między grupami.
Grupa 1 straciła 3,3 kg masy ciała, grupa 2 straciła 3,5 kg masy ciała, a grupa 3 straciła 3,7 kg masy ciała. Pomimo tego że różnice są niewielkie, to podkreśla się że badanie było za krótkie, żeby realnie pokazać efektywność suplementacji kofeiny i johimbiny. Jednak głównym celem przytoczonego tutaj badania było określenie negatywnych skutków tego połączenia suplementów na układ sercowo-naczyniowy. W rzeczywistości, naukowcy nie określają, czy włączenie johimbiny wraz z kofeiną, nie wywołują niektórych potencjalnie niebezpiecznych zmian w układzie sercowo-naczyniowym. Doszli tylko do wniosku, że dodanie johimbiny powinno być traktowane z ostrożnością i muszą być traktowane w szczególności u otyłych osób z powikłaniami sercowo-naczyniowymi. W pozostałych przypadkach nie powinny sprawić problemu ze zdrowiem. Mamy jeszcze jedno badanie, skierowane typowo na sprawdzenie redukcji masy ciała. W podwójnie ślepej próbie podczas badania klinicznego sprawdzono wpływu ekstraktu Johimbiny na skład ciała i sprawności fizycznej u sportowców (piłkarzy). Grupa mężczyzn otrzymała 20mg syntetycznego chlorowodorku johimbiny codziennie przez okres 21 dni. Chociaż nie odnotowano poprawy wyników sportowych, to zaobserwowano że gracze zmniejszyli średnio poziom tkanki tłuszczowe o 2,5%. Badanie to potwierdza korzyści podczas redukcji wagi dla sportowców i osób aktywnych.
Podsumowując
Suplementy zarówno te na bazie johimbiny pomagają promować utratę tkanki tłuszczowej, zwiększają energię i hamują apetyt. Dawkowanie na czczo 5-50 mg na dobę da pozytywne skutki przy niewielkich skutkach ubocznych. Problem jest tu taki, jak w wypadku innych wyciągów roślinnych, czyli stężenie substancji aktywnych zależne jest od warunków uprawy rośliny, obszaru, transportu. Sami badacze mają problem z jednoznacznym ocenianiem jakości surowca, który bardzo się różni. Dlatego też mamy w handlu także syntetyczną johimbinę (hcl jomhimbina), która jest bardzo „przewidywalna” w suplemencie. Jest ona jednak uboższa o dodatkowe naturalne alkaloidy które dopełniają oczekiwanego działania. Nie mogą jej stosować osoby z problemami z sercem, ciśnieniem, kobiety w ciąży, niewydolnym układem krążenia. Należy pamiętać, żeby podczas przyjmowania johimbiny lub preparatów z nią spożywać większe ilości wody, gdyż ma właściwości odwadniające.
Literatura:
- Ernst, E. and M.H. Pittler, "Yohimbine for erectile dysfunction: a systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials", The Journal of Urology, Vol 169, February 1998: 433-436.
- Galitzky, J., et al., "Pharmacodynamic effects of chronic yohimbine treatment in healthy volunteers.", Eur J Clin Pharmacol, Vol 39(5), 1990: 447-451.
- Galitzky, J., et al., "Alpha 2-antagonist compounds and lipid mobilization: evidence for a lipid mobilizing effect of oral yohimbine in healthy male volunteers.", Eur J Clin Invest, Vol. 18(6), 1988: 587-594.
- Kucio, C., et al., "Does yohimbine act as a slimming drug?", Isr J Med Sci, Vol. 27(10), 1991: 550-556.
- Lafontan, M., et al., "Alpha-2 adrenoceptors in lipolysis: alpha 2 antagonists and lipid-mobilizing strategies.", Am J Clin Nutr, Vol 55(Suppl), 1992: 219S-227.
- Margolis, R., et al., "Clinical studies on the use of Afrodex in the treatment of impotence: statistical summary of 4000 cases.", Current Therapeutic Research, Vol. 9, No. 4, April 1967: 213-218.
- Margolis, R. and C. H. Leslie, "Review of studies on a mixture of Nux Vomica. Yohimbine and Methyl Testosterone in the treatment of impotence.", Current Therapeutic Research, Vol. 8, No. 5, May 1966: 280-284.
- Murburg, M.M., et al., "Effects of yohimbine on human sympathetic nervous system function.", J Clin Endocrinol Metab, Vol. 73(4), 1991: 861-865.
- Piletz, J.E., et al., "Plasma MHPG response to yohimbine treatment in women with hypoactive sexual desire.", Journal of Sex & Marital Therapy, Vol. 24, 1998: 43-54.
- Waluga, M., et al., "Cardiovascular effects of ephedrine, caffeine and yohimbine measured by thoracic electrical bioimpedance in obese women.", Clinical Physiology, Vol. 18(1), 1998: 69-76.
- Witt, D. K., "Yohimbine for erectile dysfunction", The Journal of Family Practice, Vol. 46, No. 4(Apr.), 1998: 282-283.